Tuvayı tanıyalım

1921-1944 yılları arasında bağımsız yaşamış bir Türk cumhuriyetidir. 1944 yılında SSCB'ye bağlanmıştır.
Tarih
Çin sülalesinin kayıtlarına göreTuvalar Kırgızların doğusunda, "Kiiçük Deniz"in (Muhtemelen ****** Gölü) güneyinde ve Uygurlar'ın kuzeyinde bulunmaktadır. Bugün de Tuvalar buralarda oturmaktadırlar ve buraya da Tannu-Tuva denilmektedir.

1914'te Ruslar tarafmdan işgal olunmuş ve yeniden 1921'de Tannu Tuva Halk Cumhuriyeti kurulmuştur. 1926'da adı Tuva Halk Cumhuriyeti'ne dönüşınüştür. Ülke 17 Ağustos 1944'te yeniden Sovyetler Birliğine ilhak edilmiştir. Önceleri Özerk bölge olarak, 1965'ten itibarende muhtar cumhuriyet olarak yerini almıştır. Halen Rusya'nın oluşumunda muhtar cumhuriyet olarak yer almaktadır.(Bkz. Tuva Cumhuriyeti )

Çin imparatorluk tarihi M.S 200 civarında ilk kez Tuvalardan söz eder. 6. yüzyılda Göktürklerin hakimiyetine giren Tuvalar tarih boyunca kısa aralıklar dışında bağımsızlıklarını kazanamadılar. Göktürkleri Uygurlar izledi, Uygurları çeşitli Moğol devletleri ve Çin. Yabancı hakimiyetlerinin etkisini kırmak üzere yüksek yaylalara çekilen Tuvalar zaman içinde özgün bir kültür geliştirdiler. Eski Türk diniyle Budizm karışımı bir inanca sahip olan Tuvalar, tüm o soyutlanmışlık içersinde insanlığın müzik serüvenine büyük bir katkıda bulundular.

Çarlık Rusyasının Asya içlerine uzandığı 19. yüzyıl sonlarında Tuva ülkesi göreceli bir barış ve bağımsızlık yaşamaktaydı. Çin zayıflamıştı. Ruslar bir türlü ele geçmeyen Tuvaları bir başkent kurmaya ikna ettiler ve 1912'de askeri kuvvet göndererek bölgeye yerleştiler. Ne var ki Tuvaların imdadına kısa süre için de olsa Ekim devrimi yetişti. 1920'de Tuva'ya Kızılordu ulaştı. 1921'de Tuva Halk Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti ve çarlık tarafından kurulan başkentin adı Tuvacada ”Kızıl” olarak değiştirildi.

Ne var ki Tuva bir süre sonra Sovyetler Birliğinin uydusuna dönüştü. 1944'te sessizce ilhak edildi ve haritadan silindi.